"Gdy słońce Raka zagrzewa,a słowik więcej nie śpiewa,
Sobótkę, jako czas niesie zapalono w Czarnym Lesie...
Siedli wszyscy na murawie; potem wstało sześć par prawie,
dziewek jednako ubranych i belicą przepasanych..."
Panie śpiewały pieśni sławiące uroki i pożytki życia wiejskiego, a potem były tańce i zabawy przy ognisku aż do świtu.
Jakże pięknie byłoby, gdyby dziś udało się przeszczepić na tę noc zachodnioeuropejskie Walentynki i uczynić ją naszym słowiańskim Dniem Zakochanych.
Wszystko jest przed nami, póki co pod koniec czerwca czcimy magiczną noc w najróżniejszy sposób, bo ma ona bogate proweniencje, najtrwalszą z nich jest palenie ognisk, przy których odbywają się tańce i wspólne śpiewanie. Panny w zwiewnych sukienkach rzucają wianki na wodę, a chłopcy z opaskami na głowie z ziół i kwiatów, skaczą przez stosy ogniskowe, by rozpędzić złe duchy i pokazać swą sprawność fizyczną. Tego dnia ludzie samotni wyruszają do lasu w poszukiwaniu kwiatu paproci, który przynosi szczęście i magiczny dar przewidywania przyszłości.
Obrzędów sobótkowych w naszym kraju jest rozmaitość, zależnie od regionu i trwałości tradycji. Niestety, nie są zbyt mocno pielęgnowane i praktykowane. Dowiadujemy się o nich z gazet i książek lub innych mediów. Organizowane przez instytucje kultury obchody tego święta należą do rzadkości. Powszechnymi stały się rodzinne lub towarzyskie spotkania grillowe, przy których tradycja świętojańska nie odgrywa większej roli.
No cóż, takie mamy czasy, świat pędzi do przodu, dominuje komercja, a repertuar świąteczny narzucają hipermarkety.
W mojej Głuszycy serca i umysły współmieszkańców w tym roku zawładnęła niepodzielnie nowo otwarta „Biedronka”. Market pojawił się w środku miasta, w miejsce rozebranej kilku piętrowej hali fabrycznej dawnej przędzalni czesankowej „Argopol”. Już dawno nie było widać takiego ożywienia na głównej ulicy, a pawilon przez cały piątek i sobotę (24 i 25 czerwca) pękał w szwach. Wśród ludzi starszych odżyły wspomnienia z lat 60-tych, kiedy to uprzemysłowiona Głuszyca tętniła życiem, a ulicą Grunwaldzką wędrowały setki włókniarek i włókniarzy, zwłaszcza pomiędzy zmianami w „Piaście” i „Argopolu”, oblegając nieliczne sklepy. Pracowało tam w sumie ok. 2.5 tys. osób. Żadna z nich w najlepszym przypływie imaginacji nie była wówczas w stanie wyobrazić sobie takiego marketu, takiej ilości towarów, takiego sposobu ich nabywania. To zaledwie pół wieku, a tak wiele się zmieniło. Wielu z nas już nie pamięta siermiężnych czasów PRL-u, albo pamięta tylko te lepsze momenty z lat swej młodości. Ale i wtedy, gdy zwyczaj grillowania nie był jeszcze w modzie, Noc Świętojańska była okazją do towarzyskich spotkań w najlepszym przypadku przy ognisku i kieliszku „czystej z czerwoną kartką”.
Refleksja tego artykułu o zaludnionej ulicy Grunwaldziej, bardzo mnie ucieszyła. Przez lata przezywałam, że Moje Miasto umiera,a w sercu miałam obraz syren, radości, że rodzice idą z pracy,wokół tętniło i szumiało.
OdpowiedzUsuńNiech tej Biedronce dobrze się wiedzie, wszystko co nowe w Głuszycy - bardzo mnie raduje.
Pozdrowienia od głuszyczanki Romany W.
Dziękuję za ten optymistyczny komentarz, rzeczywiście był moment kiedy Grunwaldzka stała się ulicą wielkomiejską, w dodatku ruch na niej regulują światła. Mam nadzieję, że to dobry prognostyk na dalsze lata.
OdpowiedzUsuńAle najcieplej mi się zrobiło na sercu z tego powodu, że przemiła Roma, zapracowana,zajęta sprawami wielkiej sztuki i kultury w piastowskim Brzegu n. Odrą, znajduje czas by zajrzeć do mojego skromnego kącika. Może w ślad za tym pojawią się następne wiersze o zaszytej w górach,stłamszonej recesją, uśpionej Głuszycy.