Miejsce niezwykłe - Śląska Jerozolima

 

To jest miejscowość nadzwyczajna. A stało się tak już w XVII wieku, kiedy to  niejaki Daniel Paschasius Osterberger von Osterberg (1634-1711), bogaty kupiec ostrawski, później radca cesarski, stając się jej właścicielem, postanowił uczynić tu namiastkę ziemi świętej. Jego ideą stało się odtworzenie przynajmniej części Jerozolimy, związanej z życiem Jezusa Chrystusa.

Już znacznie wcześniej, bo w 1218 roku zdarzył się tutaj cud, gdy podczas modlitwy pod figurą Matki Boskiej, umieszczonej na lipie, niejaki Jan z Raszkowa odzyskał wzrok. Odtąd drzewo z figurką stało się miejscem kultu maryjnego. W początkach XV wieku zbudowano tu pierwszy kościół, którego fundatorem był Ludwig von Pannwitz ze Starej Łomnicy. Miejsce cudami słynące przyciągało pielgrzymów z różnych stron kraju.

 Ruch husycki w XV wieku, a jeszcze bardziej wojny religijne w II połowie XVI i w początkach XVII wieku zahamowały ruch pątniczy. Dobre czasy nastały dopiero wtedy, gdy w 1674 roku wspomniany na wstępie kupiec von Osterberg zakupił dobra w Ratnie Dolnym i z dużym rozmachem przystąpił do odbudowy kościoła w sąsiedniej Albendorf.

Nie będę już dłużej trzymał Czytelników w szachu, o jaką miejscowość chodzi. Spodziewam się, że wielu już odgadło. To nasze niezwykle do dziś Wambierzyce, duża wieś nad Cedronem (ta sama nazwa rzeki, co w Krzeszowskim Betlejem, bo nawiązująca do Doliny Biblii, symbolicznego określenia miejsca przyszłego Sądu Ostatecznego), wieś mająca charakter małego miasteczka u podnóża Gór Stołowych w Kotlinie Kłodzkiej.

Otaczają ją malownicze wzgórza porośnięte częściowo lasami świerkowo-sosnowymi. Wzgórza mają nazwy związane z charakterem nadanym miejscowości przez jej fundatora von Osterberga: Syjon , Mnich, Bogatka, Toreb, Synaj, Tabor, Kalwaria, Wzgórze Kwarantanny.

Niewielkie centrum u stóp okazałej świątyni , dziś Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, nosiło nazwę Doliny Józefata.

Wszystkie te nazwy wiążą się z  pierwotnym założeniem krajobrazowo-architektonicznym odtworzenia miejsc męki Jezusa Chrystusa, czyli kalwarii. Jeszcze za życia wspomnianego założyciela udało się oprócz rozbudowy kościoła parafialnego wiele z jego zamierzeń zrealizować. Odkryto przed kościołem źródło Marii, które stało się dodatkowym magnesem przyciągającym pielgrzymów. Wzniesiono kalwarię złożoną z kilkunastu stacji, gdzie na wzór  Oberammergau w Alpach Bawarskich odbywały się misteria pasyjne. Oprócz kaplic zbudowany został szpital i dom pustelnika. Kalwaria Wambierzycka zyskała sławę w całej Europie.

Wambierzyce stały się znaną miejscowością pielgrzymkową na Śląsku, nazywaną Śląską Jerozolimą.