O godności posłów

ostatnie błyski nadziei

Na początek oddam głos Natanowi Tenenbaumowi, związanemu z Głuszycą poecie i bardowi „Solidarności”. W Sztokholmie, gdzie wyemigrował w latach 80-tych, napisał on w 1990 roku, w wierszu „Impresja polska na motywach Ernesta Brylla”, co następuje:

„Stare dęby jesienne pożarem się złocą,

znów mi kurant kolejną dekadę wydzwania

i powracają do mnie jak zawsze pytania.

Zanim ogarnie wszystko zmierzch brzemienny nocą

Siebie pytam, bo kogóż, gdy dzień gaśnie w blaskach:

Czemu smutny Pan Jezus na świętych obrazkach?

Polska – czy to choroba, przekleństwo, czy łaska?

Dlaczego się nie lubią dawni przyjaciele?

Czy wolności za mało ludziom?  Czy za wiele?

Kto nam znów myśli mąci i słowa koślawi?

Czemu krzyżyk na piersi, a w piersi nienawiść?

Czy kadzidło człowieka do Boga przybliża?

Czy starczy w Polsce Żydów, by rozpiąć na krzyżach?

Jak mam nazwać tę otchłań, niżej dna rozpaczy?

Czy w godzinie ostatniej człek Bogu przebaczy?

Kiedy przyjdzie ta chwila?... I co będzie później?

Czemu wątpię, miast wierzyć? … I dlaczego bluźnię ?

Przypomniałem sobie ten wiersz obserwując zdarzenie, które miało miejsce swego czasu na naszej sali sejmowej w dzień po kijowskiej masakrze na Majdanie. Apel premiera D. Tuska o jedność polityczną i zgodę na zastosowanie sankcji wobec rządu Wiktora Janukowicza został przyjęty zarówno przez koalicję jak i opozycję, a prezes PiS-u, Jarosław Kaczyński wraz z innymi posłami opozycji bił Tuskowi brawo. To samo zrobił Tusk po deklaracji poparcia wypowiedzianej przez Kaczyńskiego.

To było wydarzenie bez precedensu. Myślę, że dla większości Polaków, tak samo jak dla mnie wydawało się rzeczą niewiarygodną. Dwaj najwięksi na naszej scenie antagoniści biją sobie brawo. Czy nie mogło by być tak częściej. Czy taka zgoda jest możliwa tylko i wyłącznie w sytuacji wyjątkowej? Okazało się, że ten wyjątek, jaki miał miejsce w Sejmie był niestety tylko ewenementem.

Nie będę więcej rozwijał tego wątku. Sprawa jest prosta jak drut. Zwykłych obywateli tego kraju, którzy mają dość tej beznadziejnej wojny medialnej jest coraz to więcej.  Wieczne bitwy na słowa, wulgarne kłótnie, gesty i okrzyki, a w rezultacie brak zgody i wzajemnego poszanowania posłów w parlamencie przynoszą Polsce dużo więcej szkody niż pożytku, bo pogłębiają tylko wewnętrzne podziały polityczne. Nie ma to nic wspólnego z  zasadami etyki i religii Kompromituje zarówno władzę państwową jak i nasz kraj w oczach świata.

Niestety, mam tę świadomość, że moje lamenty to przysłowiowe walenie grochem o ścianę. Ile już podobnych słów padło z ust wybitnych, nieprzeciętnych ludzi przy różnych okazjach. Jesteśmy zainfekowani niepojętą dla normalnego człowieka zarazą, nosi ona nazwę – partyjność posłów. Oznacza ona, że po wyborach poseł staje się zakładnikiem swego klubu partyjnego i nie ma prawa głosować tak jak mu nakazuje sumienie, wolna wola, uczciwość wobec samego siebie, a często też wobec wyborców. W obronie władzy, a tym samym ogromnych profitów, jakie ona przynosi nasi wybrańcy są zdolni do każdej podłości w słowach, gestach i czynach. Nie chcę rozwijać tego wątku. Jest on powtarzany  jak mantra przy okazji każdych wyborów. Czy na tę epidemię współczesnej demokracji nie ma lekarstwa, czy rzeczywiście nie ma ratunku?

Okazuje się, że są podejmowane kroki w samym Sejmie, by nasz najwyższy organ władzy ucywilizować. Czytam o tym w wywiadzie, który znalazłem na stronie internetowej gazety.pl p.t. „Bagno”. Joanna Scheuring-Wielgus mówi jak jest w Sejmie. I idzie na wojnę z chamstwem.

Na pytanie dziennikarki Angeliki Swobody, czy chce pani wychowywać polityków, posłanka Nowoczesnej odpowiada:

- Absolutnie nie. Nie mam misji wychowywania kogokolwiek. Ale powołałam zespół parlamentarny ds. przeciwdziałania mowie nienawiści i ochrony praw człowieka. Przyszłam do Sejmu zajmować się swoimi obszarami: kulturą i miastami, ale jak zobaczyłam tę arogancję, butę, brak kultury i mowę nienawiści na każdym kroku, nawet w kuluarach, wymyśliłam, że trzeba coś z tym zrobić. Do zespołu zaprosiłam wszystkie opcje polityczne, PiS także. I mam ich.

Spotkaliśmy się i ustaliliśmy, że my jako parlamentarzyści powinniśmy szanować język i nie używać mowy nienawiści.

Co w tym odkrywczego?

 

- Wiem, że to powinno być oczywiste, ale jeśli tego nie ma, to trzeba to zmienić  To powinno wychodzić od nas. Zrobiliśmy dużą konferencję w Sejmie, na którą zaprosiliśmy też przedstawicieli organizacji zajmujących się mową nienawiści. Oni musieli mnie na początku obwąchać, bo przecież politycy zwykle kłamią i nie dotrzymują słowa. I nie są z tego powodu rozliczani.

Udało mi się przekonać tych działaczy, bo do Sejmu przyszło 130 osób, także z mniejszości ukraińskich i żydowskich, LGBT, z Facebooka, z Google'a, prawnicy. Do tego posłowie z różnych partii.

I co ustaliliście?

 

- Zaczynamy monitoring przestępstw z nienawiści. Będziemy prowadzić dla posłów warsztaty o mowie nienawiści. Złożyliśmy projekt ustawy rozszerzającej ochronę prawną ze względu na wiek, płeć, tożsamość płciową i niepełnosprawność. Chcemy także zachęcać samorządy, by wprowadziły w szkołach zajęcia z tolerancji, bo ich nie ma.

Chciałabym również włączyć w te działania media i zachęcić do negacji mowy nienawiści i niekulturalnych zachowań. Prosty przykład - dziennikarz zaprasza gościa i jest świadkiem, jak ten gość obraża inną osobę. Powinien mu wtedy zwrócić uwagę, żeby tak nie robił. Będę również namawiała wydawców, by blokowali niecenzuralne, pełne nienawiści treści na forach internetowych.

Naprawdę pani wierzy, że coś się zmieni?

 

- Ktoś mi powiedział, że to walka z wiatrakami. Ale niech pani poczeka. Byłam sama, a zebrałam kilkanaście osób do zespołu, potem przeszło setka przyszła na konferencję, a kilkadziesiąt organizacji podpisało się pod projektem ustawy. Ziarnko do ziarnka. Jestem cierpliwa, konsekwentna i nie odpuszczę. Wie pani dlaczego? Bo boję się sytuacji sprzed roku, kiedy 14-latek się powiesił się, ponieważ koledzy nazwali go „pedałem". Iwan Turgieniew napisał kiedyś: „Nie można robić niczego tylko dlatego, że nie można zrobić wszystkiego”. Tłumaczę wszystkim, że mowa nienawiści nie dotyczy tylko posłanki Nowoczesnej. Dotyczy wszystkich. Andrzeja Dudy i Jarosława Kaczyńskiego też. Nie można przyzwalać i przymykać oczu, widząc takie zachowania.

Przytoczyłem fragment obszernego wywiadu. Żenujące jest to, że w takim organie jak Sejm Rzeczpospolitej trzeba organizować się do walki z własnym chamstwem. Co mają powiedzieć zwykli obywatele, którzy jak mnie uczono w PRL-owskiej szkole, powinni brać przyklad z wybrańców narodu, jakimi są posłowie.

Czekają nas kolejne wybory. Można się spodziewać, że stanie się to, co przewidywał w  wierszu „Błędne koło” Natan Tennenbaum:

„Powtarza się historia stara.

To przeciw czemu zrywasz gardziel

na dwóch opiera się filarach:

na nienawiści i pogardzie.

Błędnym się kołem toczą dzieje,

po raz kolejny  -  to już który?

W świetle poranka który dnieje

dojrzysz jak znowu rosną mury...”

Dodam jeszcze, że Natan Tennenbaum jest autorem śpiewanej m.in. przez Przemysława Gintrowskiego, „Modlitwy o wschodzie słońca”, która stała się czymś w rodzaju hymnu „Solidarności”:

„Każdy Twój wyrok przyjmę twardy

Przed mocą Twoją się ukorzę,

Lecz chroń mnie, Panie, od pogardy,

Przed nienawiścią strzeż mnie, Boże...”

Wszak Tyś jest niezmierzone Dobro,

Którego nie wyrażą słowa,

Więc mnie od nienawiści obroń

I od pogardy mnie zachowaj

Co postanowisz  -  niech się ziści,

Niechaj się wola Twoja stanie,

Ale mnie zbaw od nienawiści,

Ocal mnie od pogardy Panie.

Szkoda, że w naszym Sejmie, w którym z takim pietyzmem powieszono symbol wiary chrześcijańskiej, Krzyż Święty, a partia rządząca obecnie uznaje się za reprezentanta Kościoła katolickiego i spadkobiercę ideałów „Solidarnośći”, każde z posiedzeń sejmowych nie zaczyna od chóralnego odczytania powyższej modlitwy.