Czy warto było ?

największa hala podziemna Osówki

 „Marzy mi się Głuszyca jako jeden z ważniejszych na Dolnym Śląsku ośrodków rekreacyjno-wypoczynkowych i turystycznych, a okoliczne wsie, Głuszyca Górna, Sierpnica, Kolce, Łomnica, Grzmiąca, jako miejsca letniskowe i ośrodki sportów zimowych. Czy to jest realne? Myślę, że nieuchronne… Ufam, że tą książeczką uda mi się wyzwolić poczucie dumy i satysfakcji współmieszkańców z tego, co  już udało się osiągnąć, a Głuszyca nie jest pustą głuszą, jakby to wynikało z przetłumaczenia niemieckiej nazwy Wüstegirsdorf. Stała się ona jasnym punktem na mapach turystycznych Polski, wiele już napisano, a jest szansa, aby jeszcze nieraz było o niej głośno. Może również za sprawą tej książki”.

Oto cytat z posłowia mojej broszury zatytułowanej „Niezwykłości Osówki” napisanej w 2005 roku, a wydanej przez Zakład Turystyczny „Osówka” w Głuszycy. To jedna z pierwszych moich książeczek, ale jak na wykwintną broszurę przystało – pięknie wydana w  miejscowej drukarni Leopolda Krysińskiego, z grafikami zmarłego już Kazimierza Śmigielskiego. Była to próba kondensacji dotychczasowej wiedzy i informacji zawartych w literaturze i prasie na temat „podziemnego miasta Osówka”, napisana na kanwie osobistych doświadczeń jako długoletniego mieszkańca Głuszycy, a także burmistrza miasta w latach 1994- 1998 . Osówka stała się wówczas atrakcją turystyczną i weszła na stałe na mapy turystyczne Dolnego Śląska.

Książeczka „Niezwykłości Osówki” licząca sobie 42 strony stanowi dziś unikat. Być może znajduje się jeszcze na półkach u niektórych mieszkańców Głuszycy. Jest też dostępna w miejskiej bibliotece. Od tamtego czasu pojawiło się na rynku wydawniczym wiele innych książek, różnych autorów na temat kompleksu „Riese” w Górach Sowich. Pisałem o Osówce w „Głuszyckich kontemplacjach”  w części I i II, w obszernej książce „Wałbrzyskie powaby”, a także wielokrotnie w artykułach prasowych i w moim blogu „tu jest mój dom”. Mówiłem przez wiele lat i nadal podejmuję ten temat w porannych audycjach  wałbrzyskiej rozgłośni radia „złote przeboje”. Ale ta najwcześniejsza broszura wydaje mi się szczególnie wartościowa, bo pisana pod wpływem najświeższych emocji, jakie towarzyszyły nam w trakcie odkrywania tajemnic Osówki i problemów z jej zagospodarowaniem turystycznym.

Przywołałem teraz pamięć o wydarzeniu sprzed 3 lat, jakie miało miejsce w poniedziałek 16 listopada 2015 roku. Otóż w tym dniu od rana salę widowiskową głuszyckiego Centrum Kultury wypełniła po brzegi ponad setka sudeckich przewodników górskich z Dolnego Śląska. Przyjechali oni do Głuszycy na zaproszenie Prezesa Podziemnego Miasta Osówka, Zdzisława Łazanowskiego, by wziąć udział w konferencji oraz zajęciach praktycznych poświęconych metodom badań terenowych przy użyciu dostępnych technik i sprzętu penetrującego podłoża skalne. Patronat honorowy nad konferencją objął Burmistrz Miasta Roman Głód, który w serdecznych słowach powitał zebranych, wyrażając nadzieję, że staną się oni protektorami zarówno Osówki jak i naszego miasta.

W części konferencyjnej wykładowcami byli goście z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, dr inż. Jerzy Nawrocki i dr hab. inż. Wojciech Jaśkowiec pod opiekuńczymi skrzydłami płk. Jerzego Cery, od lat zaangażowanego odkrywcy tajemnic kompleksu „Riese” w Górach Sowich, autora książek i map, związanego od samego początku zagospodarowania turystycznego Osówki z Głuszycą. 

Jerzy Cera miał wykład inauguracyjny na temat badań terenowych kompleksu „Riese” od lat 70-tych do dziś, a po nim wygłosili prelekcje wymienieni powyżej specjaliści zapoznając zebranych z współczesnymi metodami i sprzętem do badań gruntów i skał, a także dokonywania pomiarów przestrzennych.

Część praktyczna miała miejsce po obiedzie bezpośrednio w podziemiach Osówki w czasie zajęć terenowych stwarzających możliwość poznania zasad funkcjonowania sprzętu badawczego wykorzystywanego w celu rozpoznawania pokładów skalnych.

Trudno przecenić to wydarzenie, bo zgromadzenie tak dużej liczby przewodników nie jest łatwe i miało miejsce u nas w Głuszycy po raz pierwszy. Było ono potwierdzeniem rosnącej sławy Osówki jako jednej z największych atrakcji turystycznych w ostatnich latach na Dolnym Śląsku. Bardzo trafnie określił to burmistrz, Roman Głód w swym wystąpieniu uznając to spotkanie jako „złoty pociąg”, który przyjechał do Głuszycy. A jest on potrzebny temu miastu, które po agonii przemysłu włókienniczego z trudem dźwiga się w górę, stawiając na turystykę i wypoczynek.

Można się spodziewać, że nasi goście wywieźli z Głuszycy korzystne wrażenie, a konferencja pogłębiła ich wiedzę na temat współczesnych technik i sprzętu tak ważnych dla odkrycia tajemnic ukrytych w podziemiach Gór Sowich. Mamy więc nadzieję, że w ślad za tym pojawiać się będą na Osówce kolejne autokary wycieczkowe, a może się to okazać znacznie bardziej pożyteczne niż odkrycie prawdziwego miejsca ukrycia słynnych skarbów Wrocławia.

Cieszy ogromnie to, że głuszyckie podziemia stały się inspiracją dla wrocławskiej powieściopisarki Jolanty Marii Kalety, a część akcji jej książek – „W cieniu Olbrzyma” i „Riese, tam gdzie śmierć ma sowie oczy” rozgrywa się właśnie w tym kompleksie. Od paru lat pojawiają się na Osówce realizatorzy filmów by skorzystać z niesamowitej aury podziemnych sztolni, a głośny film "Pokot" Agnieszki Holland i Kasi Adamik został niedawno nagrodzony Srebrnym Niedźwiedziem w Berlinie. Film powstał na podstawie powieści Olgi Tokarczuk "Prowadź swój pług przez kości umarłych", a najbardziej dramatyczne sceny  były właśnie tu nagrane. 

  

Moje optymistyczne wyobrażenia co do przyszłości „Osówki” mają swe uzasadnienie w informacji, która obiegła lokalne media, a jest nią pozyskanie przez „Podziemne Miasto Osówka” pokaźnej sumy pieniędzy, bo półtora miliona złotych na zorganizowanie nowoczesnego centrum medialnego, które pozwoli turystom nie tylko pogłębić swoją wiedzę o poniemieckim kompleksie „Riese”, a także przeżyć niezwykłą przygodę wzmocnioną efektami audio-wizualnymi.

Tak więc już za półtora roku może się „Osówka” zmienić w supernowoczesną atrakcję turystyczną, a miastu pozwoli to przynieść dodatkowe korzyści promocyjne i materialne. Ja zaś mam satysfakcję i mogę się pochwalić, że nasza inicjatywa sprzed lat zmierzająca do zagospodarowania turystycznego podziemi pod Osówką nie poszła na marne i przynosi wymierne efekty.