Szczęśliwych Świąt !

 Polska tradycja  wielkanocna jest bardzo bogata i nie ma chyba innej tak urozmaiconej i ciekawej tradycji religijnej i kulturalnej na czas obchodów tych Świąt. Do wciąż jeszcze praktykowanych zwyczajów ludowych należą konkursy na najpiękniejsze palmy w niedzielę palmową, strojne koszyczki ze święconkami, ozdobne stoły, a na nich cukrowe baranki i zajączki, pisanki i kraszanki, wiosenne kwiaty i bazie, wspólne rodzinne śniadanie wielkanocne, a w nim tradycyjne potrawy, śmigus-dyngus i jeszcze inne obrzędy charakterystyczne dla   różnych części kraju.

 Pamiętamy o tym, aby w koszyczku wielkanocnym znalazły się: chleb, który symbolizuje dobrobyt i  pomyślność, a w tradycji chrześcijańskiej przedstawia ciało Chrystusa, jajko, jako symbol odradzającego się życia i zwycięstwa nad śmiercią, sól to minerał życiodajny, posiadający moc odpędzania wszelkiego zła, kiełbasa, która ma zapewnić zdrowie i dostatek, chrzan - symbol siły i fizycznej tężyzny, ciasto, które jest symbolem umiejętności i doskonałości.

Wielkanoc otwiera radosny czas kwitnienia. Pierwsze barwy wiosny to biel przebiśniegów żółtość forsycji i kaczeńców, czerwień tulipanów, fiolet krokusów i wszechobecna świeża, jasna zieleń, najpierw rzeżuchy a później wschodzących delikatnie traw, drzew i krzewów. Chcemy, by wiosna była obecna również na naszych stołach. Kładziemy więc na stole obrus lniany, śnieżno biały lub w delikatnym, jasnym odcieniu. Jeżeli decydujemy się na kolorowy, to jest to obrus pastelowy bez nadmiernych dekoracji, dobrze komponujący się z  zastawą stołową.

Zastawa użyta do wielkanocnego stołu powinna być jasna, najlepiej kremowo-biała z delikatnym dodatkiem pojedynczego kobaltowego, platynowego lub złotego paska. Do zastawy dobieramy właściwe dodatki, żółto-zielone serwetki z lnu, przepasane srebrną opaską lub zwinięte w dowolny sposób. Niezwykle ważnym elementem jest zieleń bukszpanu, którą dekorujemy półmiski i rzeżucha, wcześniej wysiana na mokrą watę, ukształtowana w figurę baranka lub wielkanocnego zajączka. Starym zwyczajem na stół stawiamy koszyczek ze święconką.

A w srebrnych dwojaczkach lub w naczyniach porcelanowych podajemy czarny pieprz i grubą sól. Na środku stołu stawiamy też obok koszyczka ze święconką - wielkanocnego baranka. Baranek, symbol Chrystusa Zmartwychwstałego, gości na naszych stołach od trzystu lat. W zależności od regionu robi się go z masy cukrowej, solnej, masła, porcelany, drewna lipowego, ciasta albo z owczej wełny. 

Podkreślmy wyjątkowość tego święta, ustawiając między zastawą wazoniki, dzbanki lub małe flakoniki z wiosennymi kwiatami. W kwiaciarniach i na ulicznych straganach pojawiają się bazie, tulipany, hiacynty, żonkile, niech więc któreś z nich znajdą się na naszych stołach. W Wielką Sobotę do święcenia pokarmu zachowujemy post, niektórzy poszczą aż do powrotu z rezurekcji. Nie sposób spędzić świąt bez alkoholu, zadajmy więc sobie trud właściwego doboru trunków do potraw pamiętając o umiarze, zarówno w jedzeniu jak i piciu.

Z lat dziecięcych zapamiętałem religijny zwyczaj urządzania grobu pańskiego w kościele, którego strzegły umundurowani strażacy, dokonując co jakiś czas zmiany wart. W wielką sobotę przed rezurekcją grób znikał na znak zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Wiem, że na nas młodych ministrantach robiło to duże wrażenie.

Powiedziałem o Wielkanocy dość sporo, ale zdaję sobie sprawę, że niekoniecznie to, co najważniejsze.  O religijnym znaczeniu tego święta usłyszymy znacznie więcej w kościele. Osoby duchowne zrobią to też zgodnie z tradycją przy okazji misteriów Wielkiego Tygodnia i w sama niedzielę wielkanocną.

Ja skupiłem się na tym, co stanowi materialny dorobek staropolskiej tradycji świątecznej i podkreśla wagę i  niepojęty czar tych Świąt, zwłaszcza u nas, w naszej wyjątkowo religijnej ojczyźnie. Nie ma drugiej tak uroczyście obchodzonej Wielkanocy na świecie jak w Polsce.

Jak każe tradycja chcę na koniec złożyć moim słuchaczom życzenia świąteczne

Nie potrafię wymyślić nic lepszego, niż to co się mieści w zwrocie -  Szczęśliwych Świat. W tym najprostszym przymiotniku  -  „szczęśliwych” – kryje się cały głęboki sens tych i wszystkich innych świąt. Chodzi o to, by święta zbliżyły nas do idealistycznego świata, w którym znajdujemy spełnienie naszych wyobrażeń o tym, co się zowie szczęściem. Ludzie wierzący nazywają to rajem.

Namiastkę tego mistycznego raju znajdujemy w staropolskiej tradycji Wielkanocy .

W ciepłej atmosferze rodzinnej przy świątecznym stole spełniają się nasze marzenia o życiu pięknym i dostatnim, bez trosk i kłopotów, w atmosferze miłości i wzajemnego zrozumienia.

Ludzie wierzący są bogatsi w przeżycia duchowe, które zbliżają ich do Boga i wzmacniają nadzieję na szczęście wiekuiste.

 Nic więc dziwnego, że życzymy sobie wzajemnie świąt radosnych i spokojnych, pełnych miłości i życzliwości oraz bogatych w  przeżycia duchowe:

Na Wielkanoc cud się dzieje,

bo świat wokół łagodnieje,

ziemia słońcem odurzona

już o Wiośnie śni uśpiona,

o świtaniu grają dzwony,

hałas czynią kapiszony,

lud się zrywa, bo w kościele

grób Chrystusa pustoszeje.

On zmartwychwstał i na nowo,

chce potwierdzić boże słowo.

Cud prawdziwy Wielkiej Nocy,

odtąd wiernych zauroczył

i przez wieki od zarania

czczą  pamiątkę  Zmartwychwstania,

odrzucają precz obiekcje,

mkną na ranną rezurekcję,

to tradycja od pradziada –

msza w kościele i parada,

lśnią w procesji peletrony,

pieśń radosną wznoszą dzwony.

A przy stole nowy cud,

w niwecz spełzł zimowy chłód,

wszystkie buzie uśmiechnięte,

bo w koszyczku dary święte,

pieszczą oczy i baranki,

i mazurki, i  pisanki

radość  w sercach dominuje

i miłością  promieniuje,

to co dobre jak się zdaje

na Wielkanoc zmartwychwstaje !

Słowami tej spontanicznie napisanej przez mnie rymowanki życzę moim wspaniałym Czytelnikom tego co najlepsze – Szczęśliwych Świąt !