Nasza Olga triumfuje

Pisałem już o tym nie tak dawno:

Międzynarodowa Nagroda Bookera to prestiżowe literackie wyróżnienie przyznawane w Wielkiej Brytanii autorowi najlepszej książki przetłumaczonej na język angielski. Już samo znalezienie się w gronie finalistów jest uważane za wielki zaszczyt. Główna nagroda w wysokości 50 tys. funtów przeznaczona jest do podziału po równo dla autora i tłumacza.

„Czy dobrze robię, że opowiadam? Czy nie lepiej byłoby spiąć umysł spinaczem, ściągnąć lejce i wyrażać się nie historiami, ale prostotą wykładu, gdzie w zdaniu po zdaniu klaruje się jedna myśl, a w następnych paragrafach fastryguje się ją z innymi. Mogłabym używać cytatów i przepisów, mogłabym w porządku punktów czy rozdziałów zawrzeć kwintesencje dowodzenia krok po kroku, o co mi chodziło, weryfikowałabym wcześniej postawioną hipotezę i w końcu mogłabym wywiesić argumenty, jak prześcieradła po nocy poślubnej, na ludzki widok. Byłabym panią własnego tekstu, mogłabym uczciwie wziąć za niego wierszówkę.

A tak zgadzam się na rolę akuszerki, ogrodniczki, której zasługą jest co najwyżej posianie i później nudne plewienie chwastów”.

Tak oto definiuje swoją twórczość w króciutkim rozdziale „Opowieści do podróży” autorka sławnej już powieści „Bieguni”. „Czy dobrze, że opowiadam?” – pyta w swej książce Olga Tokarczuk. Odpowiedź na to pytanie przyniosło samo życie.

Dziś czytam na stronach internetowych:

Olga Tokarczuk została laureatką prestiżowej literackiej Międzynarodowej Nagrody Bookera. Wyróżniono jej powieść "Bieguni" ("Flights") w tłumaczeniu Jennifer Croft, pierwszą powieść polskiej autorki przełożoną na język angielski. - "Bieguni" to róg obfitości wypełniony zachwytami. Ta książka jest pełna energii, błyskotliwa, dowcipna, całkowicie wciągająca - mówiła Lisa Appignanesi, przewodnicząca jury. Gala rozdania nagród odbyła się w londyńskim Victoria&Albert Museum. To ogromny sukces polskiej pisarki i polskiej literatury. 

Tokarczuk jest pierwszą Polką w historii, która zdobyła brytyjską nagrodę. W swoim krótkim wystąpieniu po ogłoszeniu wyników przede wszystkim gorąco dziękowała swojej tłumaczce.  Pracowała z niesamowitym poświęceniem - podkreślała Polka. - Jestem wprawdzie pierwszą polską autorką nagrodzoną tym wyróżnieniem, co sprawia, że jestem niesamowicie dumna, ale muszę też przyznać, że nie wierzę w coś takiego jak literatury narodowe. Literatura to coś więcej, to żyjące stworzenie - mówiła. Na koniec zdradziła też, że ma na sobie te same kolczyki, które kupiła pracując w 1987 roku, w czasach studenckich w jednym z eleganckich londyńskich hoteli.  Dziś wracam w tych kolczykach jako zdobywczyni nagrody Bookera - cieszyła się.

Właściwie w tym krótkim komunikacie zamka się wszystko. Co ja „mały pisarczyk z Głuszycy” mogę jeszcze sensownego dodać. Już parę razy w moim blogu, w felietonach do wałbrzyskiego pisma DB 2010 i radia „złote przeboje” zdobywałem się na recenzje Jej książek mając przeświadczenie, że jest to porywanie się z motyką na słońce. Takich książek Olgi Tokarczuk jak „Bieguni” czy „Księgi Jakubowe” nie da się streścić. Przynajmniej ja sobie tego nie wyobrażam. W tych książkach każda z kartek jest kwintesencją  myśli, wrażeń i emocji wywołanych lekturami innych książek, a także własnych przemyśleń i refleksji. A ponadto jest to napisane tak jak może to czynić wybitny literat, artysta słowa i mistrz intelektu, którego nie da się prześcignąć. Najsensowniej należałoby przedrukować całą książkę. Ale tego nie potrzeba robić, bo już to zrobiło Wydawnictwo Literackie z Krakowa w 2008 roku drukując, nagrodzoną później naszą polską nagrodą literacką „Nike”, Jej powieść „Bieguni”, a także jak się okazuje właśnie teraz w 10 lat później brytyjska firma publikując książkę w języku angielskim.

Mogę tylko dodać, że jestem tak samo jak tysiące Polaków interesujących się literaturą ogromnie uradowany i wzruszony. Doczekaliśmy się ogromnego zaszczytu, a to wyróżnienie   spotkało naszą dobrą znajomą z Krajanowa pod Nową Rudą, byłą Wałbrzyszankę, nie tak dawno goszczącą u nas w Głuszycy i w zaprzyjaźnionej z Głuszycą czeskiej Rokytnicy, czego fotograficzny dowód dołączam do tego postu.

 

Cała Polska mówi i pisze o tej nagrodzie. Olga Tokarczuk powróciła na pierwsze miejsce prasowych i telewizyjnych newsów. Ale od dziś ta informacja pojawia się w mediach całego świata. Nazwisko Olga Tokarczuk ma odtąd rangę nie tylko krajową, ale światową.

Coraz odważniej można w głębi duszy pomyśleć o pojawieniu się Jej nazwiska w gronie laureatów nagrody Nobla. Ale o tym na razie „cicho sza”, by nie wypłoszyć jurorów.