Na Głuszycę patrzmy z góry

z tej wieży na Spiczaku można patrzeć na Głuszycę z góry

Podobnie jak Jedlina- Zdrój, Walim, także i Głuszyca ma ten sam niezaprzeczalny atut  -  urocze położenie w otoczeniu gór. Góry sprawiają wrażenie niebotycznych, zasłaniają ze wszystkich stron horyzont, są jak naturalne mury obronne miasta. Mało tego, w wielu miejscach wciskają się nieomal do domów, oplatają leśnym poszyciem ich otoczenie, czynią zabudowania gospodarskie naturalną spuścizną górskiej lokalizacji. Ich mieszkańcy traktują to  jako rzecz normalną, nie muszą troszczyć się o otoczenie swoich domów, mają pod nosem ogrody pełne  wysokich drzew i krzewów, a przy otwartym oknie czują zapach żywicy i  leśnego igliwia.

Dobrze jest mieszkać w górach. Źle, że nie wszyscy potrafią to docenić. Takie wrażenie odnoszę wtedy, gdy przy różnych okazjach znajdę się w wyżej położonych miejscach widokowych otaczających nas gór. A takich miejsc jest krocie. Myślę wtedy, jak to niedobrze, że tak mało ludzi mieszkających w dole nie może tego zobaczyć. A nie może z różnych powodów. Nie tylko dlatego, że nie chcą, że nie budzi to ich zainteresowania. Najczęściej z tego powodu, że nic o tym nie wiedzą, że nikt nie potrafi ich do tego zachęcić, że mamy takie staroświeckie przyzwyczajenia  -  zamykać się w czterech ścianach domu, a jeśli już spacer w wolne chwile to tylko jak najbliżej domu, byle tylko nie piesze wędrówki w góry. Chodzenie po górach wiąże się z  wysiłkiem fizycznym, a my wolimy unikać takich sytuacji, a często też brakuje nam nawyków, które powinny być wyniesione z domu rodzinnego i szkoły.

Robię więc co mogę, by zachęcić moich Czytelników i ich bliskich do wycieczek w najbliższe okolice, a wszystkich ludzi dobrej woli, by pomogli w wydobyciu na światło dzienne i  promowaniu atrakcyjnych miejsc krajobrazowych.

Od końca wojny minęło już z siedemdziesiąt lat. Niestety, nie wiele zrobiliśmy dla ratowania świetności poniemieckich ścieżek spacerowych w nasze góry, a także eksponowaniu atrakcji krajobrazowych W ostatnich latach udało się restaurować jedynie miejsce widokowe na Skałce i odremontować dwa stawy. Osiągnięciem są trasy rowerowe MTB wokół Głuszycy, o czym pisałem niedawno.

Ale przecież to nie wszystko w mającej duże ambicje Głuszycy. Z jej centrum parę kroków ulicą Leśną dochodzimy do pięknie położonych na skraju lasu trzech stawów. Są one  dobrze obwałowane i zabezpieczone, bo jeszcze niedawno stanowiły rezerwuar wodny dla wielkiej fabryki włókienniczej. Idąc dalej leśną ścieżką mijamy kolejno wznoszące się w górę jeszcze dwa stawy. Każdy z nich inny, w urozmaiconym poszyciu leśnym, w osamotnieniu, obydwa sprawiały do niedawna wrażenie opuszczonych i zaniedbanych. Ten przedostatni otoczony jest tajemnicą, bo wciąż żywe są opowieści o zrzuconych do stawu przez Niemców w ostatnich dniach wojny dużych ilościach broni i amunicji, a nawet sprzętu ciężkiego.  Dopiero niedawno udało się dokładnie przeszukać dno kanału i wydobyć pokaźny arsenał poniemieckiej broni. Dokonali tego saperzy jednostki wojskowej z Głogowa. Dzięki temu można było bezpiecznie przeprowadzić prace renowacyjne wałów i uratować obydwa zresztą stawy przed dewastacją. Oglądane dziś wywołują podziw i wzruszenie, bo robią niezwykłe wrażenie. Tu trzeba koniecznie się przespacerować, to dobre dla ciała i dla ducha.

Trasa spacerowa nad stawami, odpowiednio uporządkowana i zagospodarowana, z tablicami informacyjnymi i dobrze oznaczonym szlakiem turystycznym w górę do Przełęczy Marcowej, a dalej na Włodarza, to byłby strzał w dziesiątkę dla promocji turystycznej miasta.

Wciąż czeka na lepsze czasy akwen wodny po kamieniołomach w Głuszycy, miejsce którego walorów krajobrazowych nie da się przecenić. Wprawdzie o tym miejscu coraz to głośniej, zwłaszcza zimą ze względu na wyjątkowe miejsca do wspinaczki lodowej, ale to jeszcze nie jest to, co stanowi nowoczesność we współczesnej turystyce górskiej. Właściwe zagospodarowanie byłego kamieniołomu w Głuszycy Górnej (a są w urzędzie miejskim bajeczne projekty i były swego czasu opublikowane), to podobny magnes w turystyce jak podziemne sztolnie pod Osówką.

Powracam do czasów przedwojennych. Nie jest zagadką fakt, którego potwierdzenie możemy znaleźć w materiałach źródłowych, że na Włodarzu królowała zbudowana z bali drewnianych wieża widokowa. To znakomite miejsce, by móc podziwiać z bliska fantastyczne położenie Głuszycy, Jedliny-Zdroju i Walimia, nie mówiąc o Wałbrzychu i innych miejscowościach. Dotyczy to także okalających nas gór. Podobna wieża widokowa była postawiona powyżej Grzmiącej, u stóp Rogowca i Jeleńca. Stamtąd zaś rozpościerał się widok na przeciwległą panoramą Gór Sowich. Byli gospodarze terenu zadbali o to, by swoje gniazdo rodzinne można było oglądać ze wszystkich stron i  nim się szczycić na cały kraj. Dbali też o to, by było czym przyciągnąć turystów, by im zaproponować to wszystko, co najlepsze. Głuszyca była wówczas miastem przemysłowym, można było na tym poprzestać, ale tak mogliby zrobić ludzie bez wyobraźni. Właśnie z tego powodu, ze kwitł przemysł włókienniczy, trzeba było dla pracujących tworzyć warunki do aktywnego wypoczynku. Liczył się także napływ turystów, bo turystyka, niezależnie od jej wartości samej w sobie, to nie mniej ważne niż przemysł źródło zarobkowania.

Co jeszcze można zobaczyć z góry, mając przed oczyma interesujący obraz z dróżki prowadzącej z cmentarza w Głuszycy do miasta, ale tej dróżki od strony torów kolejowych ? Otóż tam właśnie można dostrzec i docenić urok wieńczącego kotlinę  pasma Gór Suchych. W dolnej części miasta najwyższy szczyt w granicach administracyjnych miasta  -  Waligóra  – nie robi tak mocnego wrażenia. Dopiero tutaj na niewielkim wzniesieniu widać jego dostojeństwo i wyniosłość. To olbrzymia,  góra w kształcie dwugarbnego wielbłąda, góra pod którą znajduje się jedno z piękniejszych schronisk turystycznych „Andrzejówka”. Dawniej za Niemców tu na Waligórze również była wieża widokowa. Dziś o wieży nie ma mowy, a góra jest jakby niczyja. Głuszyca traktuje ją jak niechciane dziecko, chętniej przyznaje się do Rogowca z ruinami zamku piastowskiego, ale zarówno jedno jak i drugie tak atrakcyjne turystycznie miejsca nie są dostatecznie wypromowane.

Spróbujmy podsumować to, co powyżej napisałem. W latach międzywojennych, czyli niecałe sto lat temu w małej Głuszycy na najwyższych górach były aż trzy wieże widokowe, a dziś na osłodę mamy tylko czeską wieżę na Spiczaku, tylko że ona „pracuje” głównie na rzecz rozwoju turystyki czeskiej.

Możemy się pocieszyć tym, że rozległe krajobrazy wokół kotliny, w której leży Głuszyca, możemy oglądać z wielu odsłoniętych miejsc widokowych na okolicznych wzniesieniach i górach. Myślę, że bardzo potrzebnym jest coś na kształt małej broszurki lub folderu lokalizującego te miejsca na mapce, wskazującego ścieżki dojścia i opisującego to, co można w tych miejscach zobaczyć. Byłby to dobry początek niezbędnych kroków zmierzających do lokalnej promocji turystycznej gminy. Inne kroki nasuną się same, trzeba tylko koniecznie spojrzeć na nie „z góry”, nie tylko z wysokości fotela burmistrza i ław miejskiego samorządu i aktywizujących się coraz wyraźniej organizacji pozarządowych, ale właśnie z tak licznych wokół nas miejsc widokowych. Wtedy nabierzemy przekonania, że warto, że trzeba, że wszystko zależy od nas samych. Nie możemy czekać, aż ktoś przyjdzie i za nas to zrobi. To nasze samorządne, wspólne zadanie.