Blog to miejsce do podzielenia się na piśmie z innymi internautami moimi fascynacjami. Dotyczą one głównie regionu wałbrzyskiego, w którym przeżyłem już ponad pół wieku Będę o nim pisał, dzieląc się z Czytelnikami moimi refleksjami z przeczytanych książek i osobistych doświadczeń związanymi z poznawaniem jego historii i piękna krajobrazów.

wtorek, 8 stycznia 2013

Kąpielisko w Świerkach ?





Wytrawni turyści i podróżnicy, znawcy środowiska geograficznego tej części Gór Kamiennych, gdzie leży wieś Świerki, będą się stukać palcem w głowę, czytając ten tytuł. O jakim kąpielisku może tu być mowa. Malowniczo położona w dolinie Włodzicy wieś  ciągnąca się przy głównej drodze z Wałbrzycha przez Głuszycę do Nowej Rudy, z boczną drogą przez Krajanów (miejsce z którego wywodzi się Olga Tokarczuk) do Ścinawki i Radkowa w Góry Stołowe, nigdy dotąd, ani w przeszłości, ani współcześnie nie cieszyła się posiadaniem jakiegokolwiek akwenu wodnego.
Niewielkie Świerki z własną szkołą i kościołem ze względu na swe położenia w przełęczy górskiej nie były nigdy wsią typowo rolniczą. Nie stały się też renomowanym letniskiem, aczkolwiek można mówić o turystycznym charakterze wsi jako punktu wyjściowego w otaczające je góry. Ważnym dla rozwoju wsi stała się zbudowana w 1880 roku linia kolejowa z Nowej Rudy do Jedliny-Zdroju i Wałbrzycha z przystankiem kolejowym w Świerkach.
Dużą rolę w rozwoju wsi odegrał kamieniołom porfiru pod Słoneczną Kopą, który w latach 1907-1912 połączony został z zakładem przeróbczym kamienia tuż przy stacji kolejowej w Bartnicy. Pomiędzy stacjami w Bartnicy i Świerkach przebito w 1907-1912 roku dwa równoległe tunele pod Świerkową Kopą dość długie, bo liczące 1171 m. Z wyrobiska kamieniołomu przeprowadzono też do Bartnicy kolejkę linową długości 2850 m. W Świerkach uruchomiona została karczma sądowa i browar, powstały też inne gospody i pensjonaty. Ale to wszystko przed wojną. Po roku 1945 Świerki pozostały wsią rolniczo-przemysłową, ale utraciły charakter turystyczny. Nadal funkcjonował  kamieniołom melafiru, a nawet został rozbudowany, podupadł natomiast zakład w Bartnicy, uległa zniszczeniu kolejka linowa. Opuszczone zostały rozproszone w górach zagrody i przysiółki, głównie na zboczach Włodzickiej Góry. W latach 70-tych zmodernizowano szosę biegnącą przez wieś, wybudowano też nowy wiadukt nad torami kolejowymi do Ludwikowic Kłodzkich. Próby aktywizacji turystycznej wsi nie powiodły się, jedynie latem w budynku szkolnym organizowane były kolonie letnie.
Jeden z większych kamieniołomów melafiru na zboczach Słonecznej Kopy i Czarnej składał się z dwóch potoków ławowych i trzech poziomów wydobywczych, z których pozyskiwano do 300 tys. ton kamienia rocznie. Był czas w latach 80-tych, gdy wydobycie kamienia podupadło. Dopiero w latach 90-tych pojawił się niemiecki nabywca kamieniołomu, który rozwinął produkcję Ostatni właściciel francuski reaktywował kolejkę linową. Kamieniołom prosperował dobrze, ale coraz trudniejsze stawały się warunki wydobycia. Skończyło się na wstrzymaniu eksploatacji dwa lata temu.
Właściciel terenu, wójt gminy Nowa Ruda, zdecydował się na niezwykle pomysłowe wykorzystanie niecki wyrobiska pod Słoneczną Kopą . Postanowiono napełnić ją wodą i urządzić przystań wodną z kąpieliskiem i możliwością korzystania ze sprzętu wodnego. Niezwykle pomocnymi w realizacji tego planu okazały się środki finansowe pozyskane z programu unijnego, służącego aktywizacji środowisk wiejskich.
Ziemia wałbrzyska i noworudzka nie obfituje w dużą ilość kąpielisk wodnych. Wieś Świerki leży w podobnej odległości co Nowa Ruda i Wałbrzych. Ze względu na atrakcyjne położenie jeziorka może ono się cieszyć latem ogromnym zainteresowaniem. Inicjatywa władz samorządowych gminy Nowa Ruda zasługuje na najwyższe słowa uznania.

Jeszcze bliżej Wałbrzycha znajduje się podobny akwen wodny w wyrobisku kamieniołomów w Głuszycy Górnej.  Położony u stóp pnącej się w górę ściany dawnego wyrobiska, otoczony bujną roślinnością  jest  zarazem jednym z urzekających miejsc widowiskowych. Niestety, plany wykorzystania jeziorka w celach rekreacyjno-wypoczynkowych, a zarazem jako kolejnej atrakcji turystycznej gminy Głuszyca, spaliły na panewce. A szkoda, bo były już gotowe projekty stanowiące podstawę do sporządzenia wniosków unijnych. Okazuje się, że zamiast w Głuszycy będziemy mogli już niebawem podziwiać piękno przyrody górskiej i korzystać z kąpieli letnich w jeziorku po kamieniołomach w Świerkach.

Miłośników przyrody i pięknych krajobrazów zachęcam do odwiedzin tych miejsc, zarówno latem jak i zimą, mogą dostarczyć mnóstwo wrażeń.

5 komentarzy:

  1. Ha, nie wiedziałem, że kamieniołom nie działa już od dwóch lat. Trzymam kciuki za nowe zagospodarowanie terenu.

    P z W!

    PS. Tunele wybito pod Świerkową Kopą.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziękuję za komentarz i słuszną uwagę, już poprawiłem.Pozdrawiam !

    OdpowiedzUsuń
  3. 1,Linia kolejowa to oczywiście 1880r. ;-))
    2,Trasa Kolejki linowej (ostatecznie "wyciętej" w latach 90-tych) została wykorzystana do budowy taśmociągu, który transportowano urobek do stacji PKP Bartnica.
    Taki sam taśmociąg miał transportować urobek z Rybnicy Leśnej do Głuszycy. Średnio optymistyczna perspektywa, zwłaszcza , że co jakiś czas mówi się o rozbudowie rybnickiego kamieniołomu.

    Pozdrawiam
    Grzegorz

    OdpowiedzUsuń
  4. Dziękuję Grzegorzu za trafne sprostowanie i uzupełnienie postu zagrożeniem, które czyha na nas jak miecz kata, jeśli chodzi o "Andrzejówkę". Co do daty uruchomienia kolei, to błąd przez przeoczenie, oczywiście rok 1880. Już go poprawiłem, bo nie wszyscy zaglądają do komentarzy. Pozdrawiam !

    OdpowiedzUsuń
  5. Panie Stanisławie, jako płetwonurka z Dolnego Śląska bardzo interesują mnie miejsca nadające się do uprawiania tego pięknego sportu. Po przeczytania Pańskiego opisu obiektu koło miejscowości Świerki próbowałem znaleźć cokolwiek o dalszych losach pomysłu jego zagospodarowania. Niestety bezskutecznie. Czy można prosić o jakieś aktualne informacje? Czy w zbiorniku jest woda? Jaki jest jego status? Czy jest publicznie dostępny?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Maciek z Wrocławia

    OdpowiedzUsuń