Jak drzewiej bywało

lada dzień i znów przed nami urokliwa zima

Zupełnie przypadkowo odżyło w mej pamięci miłe wspomnienie sprzed dwóch, a może już trzech lat, a stało się to w kontekście wydarzeń, które mają miejsce obecnie w naszym głuszyckim Centrum Kultury. Ale o tym opowiem na samym końcu. A na początku posłuchajcie relacji z niecodziennej, proszonej kolacji w podmiejskiej daczy zaprzyjaźnionej, bliskiej mi rodziny.

 Brakowało konnych zaprzęgów i skrzypiących sań, smolnych pochodni i dzwonków, ale śniegu nasypało tej zimy jak za dawnych dobrych czasów. W puchowej bieli Łomnica wyglądała jak kraina z baśni i fantazji. Stylowa dacza błyszczała bielutkim stiukiem elewacji oprawionym w lśniące złocistym lakierem, drewniane podpory. Migoczące okna świateł zachęcały do przekroczenia gościnnego progu. W drzwiach buchnęło ciepło rozgrzanego kominka i znajomy zapach palonego drewna. Uśmiechnięta gospodyni zaprosiła do zajęcia miejsc przy stole. Nie było czasu na zdawkowe uprzejmości, na wymianę zdań. Pan Stanisław, impresario i gospodarz „spotkania z muzyką” zapowiedział od razu: Zaczynamy od koncertu. Uwaga wszystkich obecnych skupiła się na nieproporcjonalnie dużym w stosunku do artysty instrumencie.

Było nim rozłożyste, sędziwe pianino, z biało-czarną klawiaturą, a gwiazdą wieczoru okazał się być mały Michał Literski, adept IV klasy Społecznego Ogniska Muzycznego im. Stanisława Kazury w Wałbrzychu, na co dzień mieszkaniec Głuszycy i uczeń głuszyckiej „trójki”.

Obeszło się bez konferansjera. Michał sam zapowiedział, że grać będzie Toccatę i Fugę d-moll Jana Sebastiana Bacha, „Dla Elizy” Ludwika v. Beethovena, Etiudę opus 276, nr 12 J.B. Duvernoy oraz kolędy i pastorałki.

I tak się to wszystko zaczęło., niezwykły, noworoczny, koncert, „przy sobocie po robocie” w prywatnym domku letniskowym Krystyny i Stanisława Szczepaniaków, na zaproszenie, z udziałem rodziny i bliskich im osób.

Michał okazał się utalentowanym pianistą, grał bez tremy i z wyraźną przyjemnością. Słuchałem muzyki, kątem oka obserwując gości w różnym wieku, od dzieci do dorosłych. Wszyscy „uroczyście” zasłuchani, pogodni, skupieni. Oczyma wyobraźni widziałem znane z filmów scenki w dawnych dworkach ziemiańskich, gdzie w przerwie pomiędzy obiadem, a kawą, goście udawali się do salonu by posłuchać muzyki i śpiewu domorosłych artystów lub zaproszonych sław. Okazuje się, że nie wszystko co stare, to zginęło, że jednak można, jeśli się chce i jeśli ma się w sobie szacunek do tradycji, potrzebę kulturalnego spędzenia czasu.

Niestety, takie spotkania należą do rzadkości. Mamy inne nawyki. Istotą dzisiejszych spotkań towarzyskich jest suto zastawiony stół i mnogość butelek, dopiero wtedy rozwiązują się języki, tworzy się koleżeńska atmosfera, a na koniec gromkie okrzyki i biesiadne śpiewy.

U Stanisława też było po lampce wina, było świeże, domowe ciasto i było śpiewanie. A było dlatego, że sam gospodarz grał na akordeonie i nauczył swoich gości znanej arii z operetki „Baron Cygański” J. Straussa, zaczynającej się od słów: „Wielka sława to żart”. Towarzyszyło temu pozytywne przesłanie, by na kolejny wieczór przygotować do tej melodii dostosowany do naszej rzeczywistości tekst. No i to przesłanie się spełniło.

 Na tegoroczne biesiadne spotkanie, tym razem z początkiem lata na bajecznej podleśnej polanie z rozległą panoramą górską, gdzie od dawna Stanisławowie organizują plenery malarskie lub muzyczne, przygotowałem parafrazę tej właśnie melodii, a oto jej treść:

uroki letnich plenerów

Na Wzgórzu Artystów jest bal,

orkiestra już walca gra,

niech troski popłyną w dal,

trwaj chwilo, zabawa trwa.

Śpiewajmy wszyscy wraz

dopóki nie braknie tchu,

z radością spędzajmy czas,

pośród łomnickich gór.

Ten wybór najlepsza rzecz,

to miejsce zachwytu, relaksu,

Na Wzgórzu Artystów jest fest,

znajdziesz wytchnienie wśród lasów.

Tu spotkasz dusz bratnich krąg,

uroków przyrody do cna,

gdy w sercu usłyszysz gong,

więc baw się orkiestra gra !

Zapytacie Państwo po co ja o tym wszystkim mówię, zawracam głowę jakimiś epizodycznymi zdarzeniami z prywatnej łączki, nie mówiąc o tym, że pachną one myszką. Komu by się chciało urządzać dziś takie „zabawy” i dla kogo.

Otóż właśnie. Ulegamy presji nowoczesności do tego stopnia, że gubimy to wszystko, co stanowiło dawniej istotne wartości kultury codziennego życia i służyło rozwojowi obyczajowości. Rodzinne, towarzyskie spotkania z muzyką, malarstwem dobrą książką, poezją, jakie miały dawniej miejsce nie tylko w dworkach ziemiańskich, ale także w środowiskach inteligencji miejskiej, to rzecz ze wszech miar godna zachodu.

Okazuje się, że „jeszcze Polska nie zginęła”, że coraz częściej mają miejsce na naszej ziemi wałbrzyskiej pomysłowe, interesujące, refleksyjne wydarzenia kulturalne. Bardzo chętnie uczestniczę w licznych imprezach kulturalnych, które odbywają się w głuszyckim CK, a jest ich kilka w każdym miesiącu. Ze zdziwieniem obserwuję, że bierze w nich udział coraz to więcej osób. A jeszcze nie tak dawno trudno było ściągnąć ludzi na dużą salę koncertową CK. Czwartkowe wieczory z ciekawym filmem, z interesującymi osobami, zarówno z wielkiego świata, jak i rodzimymi artystami, pasjonatami, twórcami, budzą coraz to większe zainteresowanie. W miniony czwartek zafascynował nas noworudzki podróżnik, Bolesław Grabowski, opowiadaniami o swej ostatniej wyprawie do afrykańskiej Etiopii. W najbliższy czwartek zaplanowana jest kolejna video-konferencja z Grzegorzem Czepilem, kolekcjonerem pocztówek i fotografii z przeszłości Głuszycy, a w kolejny czwartek swój przebogaty dorobek twórczy w rzeźbie i malarstwie zaprezentuje Henryk Janas, były Warszawiak, osiadły od kilkunastu lat w najwyżej położonej na Dolnym Śląsku wsi Grzmiąca k. Głuszycy. Ale o Henryku Janasie i jego twórczości opowiem Państwu przy następnej okazji. Zapewniam, że warto będzie o tym przeczytać.